Pracodawca zdecydował się zaoferować pracownikom pracowniczy program emerytalny – finansowaną przez niego formę dobrowolnego oszczędzania na emeryturę. W naszej firmie nie działają związki zawodowe, a do utworzenia PPE niezbędne jest zawarcie umowy zakładowej między pracodawcą a reprezentacją pracowników. W jaki sposób powinno się wyłonić taką reprezentację i jakie są jej kompetencje?
Zgodnie z dyspozycją art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o pracowniczych programach emerytalnych u pracodawców, których nie działają zakładowe organizacje związkowe, pracodawca zawiera umowę zakładową z reprezentacją pracowników wyłonioną w trybie przyjętym u danego pracodawcy.
W praktyce tryb wyłaniania reprezentacji pracowników różni się u poszczególnych pracodawców. W niektórych zakładach pracy reprezentacja ta jest wybierana przez ogólne zebranie załogi, w innych członków wybierają poszczególne jednostki organizacyjne pracodawcy. Wyłonienie tego ciała może również nastąpić na podstawie klucza przyjętego przez pracodawcę. Użyte przez ustawodawcę sformułowanie, zgodnie z którym reprezentacja pracowników powinna zostać wyłoniona w trybie przyjętym u danego pracodawcy, nie może być rozumiane jako uprawnienie pracodawcy do dowolnego nominowania osób wchodzących w jej skład. Osoby takie powinny zostać wybrane przez pracowników, a pracodawca ma jedynie prawo określenia trybu dokonania ich wyboru. Pracodawca nie może zatem wskazać jako członków reprezentacji pracowników członków Rady Pracowniczej, czy też członków Europejskiej Rady Zakładowej utworzonej zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 5 kwietnia 2002 o Europejskich Radach Zakładowych.
Warto pamiętać, iż tryb wyłonienia reprezentacji pracowników jest przedmiotem badania przez organ nadzoru w trakcie postępowania o dokonanie wpisu pracowniczego programu emerytalnego do rejestru. Wszelkie nieprawidłowości w tym zakresie powodują, zgodnie z art. 35 ustawy o PPE z 2004 roku, wezwanie do ich usunięcia pod rygorem odmowy dokonania wpisu. Badanie to następuje na podstawie informacji o umocowaniu pracowników do zawarcia umowy zakładowej, którą zgodnie z art. 30 ust. 2 pkt 1 ustawy o PPE z 2004 roku pracodawca ma obowiązek dołączyć do wniosku o rejestrację PPE.
Natomiast dokument (instrukcja, regulamin itp.) określający tryb wyłonienia reprezentacji pracowników, przyjęty u danego pracodawcy, powinien regulować liczebność oraz sposób, w jaki będzie ona zawierać umowę zakładową (np. czy umowa zakładowa powinna być podpisana przez wszystkie osoby wchodzące w skład reprezentacji pracowników, czy też wystarczy, że tylko przez niektóre z tych osób).
Stan prawny: 10 grudnia 2013 r.
Autor: Marcin Wojewódka, radca prawny Kancelaria Prawa Pracy „Wojewódka i Wspólnicy” Sp.k.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych