Jakie są formy inwestycyjne Pracowniczego programu emerytalnego?

Do form inwestycyjnych PPE należy zaliczyć pracowniczy fundusz emerytalny oraz umowę o wnoszenie składek do funduszy inwestycyjnych. Cechą wspólną tych form jest świadczenie pieniężne, jakie otrzyma uczestnik PPE gromadzący środki w tej formie, na które składają się wpłacone przez lata oszczędzania składki podstawowe i dodatkowe, jak też wypracowane przez podmiot zarządzający zyski.

Z kolei cechą charakterystyczną różniącą te dwie formy inwestycyjne jest to, iż w pracowniczym funduszu emerytalnym uczestnik (zwany także członkiem funduszu) ma możliwość oszczędzania wyłącznie w ramach jednej wspólnej dla wszystkich uczestników danego PPE oraz wszystkich członków funduszu polityki inwestycyjnej. Zgodnie bowiem z obowiązującymi przepisami pracownicze fundusze emerytalne zarządzane przez pracownicze towarzystwa emerytalne poddane są tym samym rygorom prawnym co otwarte fundusze emerytalne zarządzane przez powszechne towarzystwa emerytalne. Zarówno pracownicze, jak i powszechne fundusze emerytalne funkcjonują na podstawie przepisów tej samej ustawy – ustawy o funkcjonowaniu funduszy emerytalnych z 1998 r.

Istnieją oczywiście pewne różnice wynikające przede wszystkim ze zróżnicowania adresatów poszczególnych funduszy. W przypadku OFE są nimi praktycznie wszyscy objęci zreformowanym w 1999 r. systemem emerytalnym, a w przypadku pracowniczego funduszu emerytalnego – tylko pracownicy pracodawcy prowadzącego PPE w tej szczególnej formie. Inny jest nie tylko krąg adresatów implikujący skalę działania, ale też charakter tego przedsięwzięcia. W przypadku otwartych funduszy emerytalnych jest to działalność zarobkowa akcjonariuszy powszechnych towarzystw emerytalnych, a w przypadku pracowniczego funduszu emerytalnego – działalność non-profit pracodawców będących akcjonariuszami pracowniczych towarzystw emerytalnych.

W obowiązującym stanie prawnym pracownicze fundusze emerytalne obowiązują limity inwestycyjne zbliżone do limitów obowiązujących otwarte fundusze emerytalne. Stąd też w praktyce daje się zaobserwować zbliżoną politykę inwestycyjną tych dwóch rodzajów funduszy. Jest ona także podobna do funduszy inwestycyjnych stabilnego wzrostu, tj. inwestujących w papiery udziałowe nie więcej niż 30–40% aktywów.

Jeżeli chodzi o fundusze inwestycyjne, to z treści przepisów ustawy o PPE z 2004 r. wynika możliwość jednoczesnego prowadzenia przez pracodawcę PPE w formie umów lub umowy z większą liczbą funduszy inwestycyjnych o zróżnicowanej polityce inwestycyjnej, pod warunkiem jednak, że fundusze te są zarządzane przez jedno towarzystwo funduszy inwestycyjnych. W efekcie ta forma PPE może być bardziej atrakcyjna dla uczestników niż forma pracowniczego funduszu emerytalnego, z uwagi na możliwość dywersyfikacji polityki inwestycyjnej i dokonanie wyboru przez uczestnika PPE zgodnego z jego preferencjami oraz indywidualnymi uwarunkowaniami.

Autor: Marcin Wojewódka, radca prawny Kancelaria Prawa Pracy „Wojewódka i Wspólnicy” Sp.k.

Stan prawny: 7 stycznia 2014 r.